تعمیر پمپ آب

به عبارتی، در ابتدا به بیان مقدماتی از پمپ آب خانگی می پردازیم و سپس نقص های رایج کارکردی این تجهیزات را بررسی خواهیم کرد.

شکل 1 سرویسکار در حال عیب یابی و تعمیر پمپ آب خانگی و منبع تحت فشار

مقدمه ای بر پمپ های آب خانگی

پمپ آب خانگی و فشار آب

پمپ آب خانگی یا همان پمپ آب، دستگاهی است که در مصارف عادی و عموما خانگی برای تقویت فشار آب استفاده می شود. امروزه پمپ های متنوعی جهت افزایش فشار آب مصرفی ساکنین مورد استفاده قرار می گیرند.

در انتخاب پمپ مناسب برای منزل خود بایستی ملاک های مختلفی نظیر تعداد شیرها، متراژ واحد، میزان مصرف و همچنین تعداد طبقات را مد نظر قرار داد.

 

منبع تحت فشار و پمپ آب خانگی

توجه داشته باشید که در کنار پمپ، مخزن تحت فشار به همراه درجه و کلید اتوماتیک نصب می شود تا پمپ به صورت اتوماتیک عمل کند و تعداد دفعات خاموش و روشن شدن پمپ کاسته شود و به تبع آن پمپ صدای کمتری را ایجاد کند.

این مخزن با ایجاد یک بستری برای آب تحت فشار، سبب شکل گیری یک فشار ثابت در پشت لوله می شود که ضمن کاستن قابل توجه تعداد دفعات روشن و خاموش شدن، یک جریان متناوب و یکنواخت آب در لوله ها ایجاد می کند.

 

شکل 2 تصویری از پمپ در یکی از پروژه های تیم تاسیسات 24ساعته

پمپ های بی صدا، واقعیت یا بازارگرمی؟

واقعیت این است که تمامی پمپ های موجود در بازار به هنگام فعالیت، صدایی تولید می کنند و استفاده از عناوینی چون پمپ های بی صدا و … جز بازارگرمی، واقعیت دیگری ندارد. با این حال بعضی برندها و مدل ها میزان صدای کمتری را تولید می کنند.

چه کنیم که پس از خرید، هزینه های تعمیر و نگهداری پمپ را کاهش دهیم؟

• برای افزایش طول عمر پمپ آب منزل خود و کاهش هزینه تعمیر و نگهداری، توصیه ما این است که یک منبع دیافراگمی با حجم بالاتر تهیه کنید.
• برای مهار کردن وزن لوله ها، لازم است تدابیر مناسبی اتخاذ شود. توجه داشته باشید که روی پمپ زمینی به عنوان تکیه گاه وزن لوله های سیستم لوله کشی که در معرض فشار باشد، حساب باز نکنید.

 

تعمیر پمپ آب آپارتمانی

توجه: طبق مبحث شانزدهم مقررات ملی ساختمان، اتصال پمپ به انشعاب اصلی آب شهری مجاز نمی باشد و به همین جهت، نصب پمپ را باید با استفاده از یک شیر یک طرفه در محلی جدا از لوله اصلی آب شهری انجام داد.

 

شکل 3 سرویس قطعات و ملحقات پمپ توسط سرویسکار مجرب

سرویس پمپ آب خانگی

• چک کردن شیرفلکه
• بررسی کردن منافذ پروانه پمپ
• بررسی و چک مقدار روغن موجود در محفظه موتور و سیل و تعویض روغن این دو قطعه در صورت نیاز
• چک صحت عملکرد آلارم ها به منظور اطمینان از درستی کارکرد آنها. برای این منظور لازم است که تست های الکتریکی اولیه انجام شود.
• پس از مدتی، پروانه و الکتروموتور پمپ کارایی خود را از دست داده و فرسوده می شوند که همین امر باعث می شود که پمپ نتواند هد حداکثری را ایجاد کند. در این موارد سرویس این قطعات باید در اسرع وقت انجام شود.

توجه: وقتی موتورپمپ از کار می افتد، الزاما به معنی سوختن آن نیست. در اغلب موارد با سرویس اصولی و صحیح می توان مشکل پمپ ها را حل کرد.

 

عیب یابی و تعمیر پمپ آب خانگی

اگرچه نصب و راه اندازی صحیح پمپ آب خانگی، می تواند عمر کارکرد آن را به میزان قابل توجهی افزایش دهد، اما در هر صورت این دستگاه مانند هر تجهیز دیگر مکانیکی به مرور زمان دچار عیوبی می شود که باید در اسرع وقت نسبت به رفع آنها اقدام کرد.

تجربه ما نشان داده که اجرای اصول تعمیر و عیب یابی توسط افراد غیرمتخصص به مراتب هزینه های بعدی بیشتری را به کارفرمایان و صاحبان منازل تحمیل کرده است.

 

شکل 4 نمایی از یک پمپ که نیاز به تعمیر و عیب یابی داشت و تیم فنی سایت سرویس آن را بر عهده گرفت

به طور کلی یک پمپ آب خانگی در طول فعالیت خود، ممکن است از قسمت های مختلفی آسیب ببیند که در زیر شماری از مشکلات پمپ آب خانگی را مشاهده می کنید:

• از تنظیم خارج شدن دستگاه پمپ
• کار کردن یکسره پمپ و خاموش نشدن آن
• تعداد دفعات زیاد روشن و خاموش شدن پمپ
• کاهش باد داخل مخزن تحت فشار
• گیرپاژ کردن پمپ
• آبدهی پمپ
• و ….

در ادامه شماری از این عیوب را با جزئیات بیشتری بررسی می کنیم:

یکسره کار کردن پمپ آب خانگی و راهکار رفع آن

پمپ معمولا وقتی یکسره کار می کند و خاموش نمی شود که تغییرات فشار آنقدری زیاد باشد که پمپ نتواند آن را تامین کند و مجبور می شود که تا تامین این فشار، یکسره کار کند.

شکل 5 تکنسین تاسیساتی در حال سرویس و تعمیر پمپ آب خانگی و منبع تحت فشار متصل به آن

• دلیل اصلی یکسره کار کردن پمپ، تنظیم نبودن اتومات مکانیکی است که بایستی توسط سرویسکار ماهر انجام شود. بر اثر یکسره کار کردن پمپ، سیال به تدریج گرم می شود و پروانه های نویل تغییر شکل می دهد و حالت اولیه خود را از دست می دهد.
• هوا کشیدن پمپ
• خراب شدن منبع انبساط و سوراخ شدن آن که باعث می شود نتواند باد را نگه دارد و فشار به صورت مدام کم و زیاد می شود و پمپ به فعالیت خود بدون خاموش شدن ادامه می دهد. در این باره پیشنهاد می کنیم که مطلب تنظیم میزان باد مخزن تحت فشار پمپ آب را مطالعه فرمایید.
• وجود نشتی در جایی از سیستم

برای اطلاعات بیشتر در این رابطه، مطلب علت یکسره شدن پمپ آب خانگی به علت خرابی شیر یک طرفه را مطالعه کنید.

 

خرابی و تنظیم نبودن کلید اتوماتیک

کلید اتوماتیک پمپ، یکی از ملحقات پمپ است که به نوعی مرکز فرماندهی پمپ تلقی می شود و فرمان قطع و وصل پمپ را صادر می کند.

این قطعه از پمپ، در قیاس با سایر تجهیزات متصل به آن، با خرابی های بیشتری مواجه می شود و به دو نوع مکانیکی و دیجیتالی یافت می شود. واژه ست کنترل در حقیقت به کلید اتومات دیجیتالی اطلاق می شود.

در داخل کلید پمپ دو پیچ یا مهره دیده می شود که یکی از آنها جهت تنظیم تنظیم فشار قطع آن و دیگری به منظور تنظیم فشار استارت پمپ استفاده می شود.

در واقع با این دو مهره می توان اقدام به کاهش و افزایش فشار (بار پمپ) کرد. هنگامی که می خواهیم فشار آب را تنظیم کنیم، بایستی همه شیرهای آب را ببندیم و تنظیم پمپ را با باز و بسته کردن یک شیر انجام دهیم.

در انجام این کار باید همه واحدهای ساختمان را مد نظر قرار داد به طوری که دورترین نقطه نیز از فشار خوبی برخوردار باشد.

 

شکل 6 نمایی از فرآیند تنظیم مخزن تحت فشار پمپ آب

در موارد متعددی علت یکسره کار کردن و بسیاری از عیوب دیگر پمپ، عملکرد نامناسب کلید اتومات است. مواردی چون چسبیدن کنتاکت های کلید اتوماتیک و تنظیم نبودن آن، به شدت فعالیت پمپ را تحت تاثیر منفی قرار می دهد.

توجه: خرابی اتوماتیک مکانیکی معمولا یا ناشی از خراب بودن منبع تحت فشار است و یا از کیفیت پایین اتوماتیک ناشی می شود.

کلیدهای اتوماتیک را به تفصیل در مقاله علت روشن نشدن پمپ در طبقات بالا و راه حل، بررسی کرده ایم که مطالعه آن را برای شما علاقه مندان توصیه می کنیم.

برای بررسی علت روشن شدن چراغ failure پمپ آب بر روی نام این مطلب بزنید.

 

پدیده کاویتاسیون در پمپ آب خانگی و راهکار رفع آن

وقوع پدیده کاویتاسیون و تشکیل حباب های بخار در پمپ ها، یکی از مشکلات شایعی به شمار می رود که سیستم های آبی ساختمان را در معرض آسیب قرار می دهد.

کاویتاسیون به طور معمول در زمان مکش پمپ روی می دهد. هنگامی که فشار مکش به میزان قابل توجهی کاهش یابد، با ورود مایع به پمپ آب، حباب های بخار تشکیل می شود.

کاویتاسیون معمولا به دو صورت مکش و تخلیه روی می دهد. نوع اول در چشم پروانه و نوع دوم در نوک پروانه به وقوع می پیوندد.

شکل 7 تصویری از پروژه تعمیر و سرویس پمپ آب خانگی

راه های پیشگیری از وقوع کاویتاسیون مکشی در پمپ آب خانگی:

• پوشش درزها و بکارگیری رینگ های آب بند و آب بند های ساقه که به صفحه شیر در لوله مکش متصل می شوند.
• آب بندی کردن و بستن تمامی سطوح، واشرها و صفحات فلنج ها
• نگه داشتن سرعت سیال در حدود هشت فوت بر ثانیه با بیشتر کردن قطر لوله
• بکارگیری آب بندهای مکانیکی دوبل در پمپ آب

هنگامی که میزان هوای موجود در شبکه پمپ از یک حدی فراتر رود، باید در اسرع وقت اقدامات لازم را توسط سرویسکار مجرب انجام داد. این هوای اضافی باعث ایجاد یک فضای خلا مانند می شود که اجازه نمی دهد آب فرآیند مکش را انجام دهد.

 

عدم پمپاژ آب توسط پمپ

پمپ گاهی اوقات علی رغم اینکه کار می کند، ولی آبی را پمپاژ نمی کند. این موضوع می تواند علل مختلفی را مطابق زیر داشته باشد:

• هواگیری نشدن پمپ
• پر نشدن کامل پمپ یا لوله مکش از سیال
• بیش از حد بودن مکش پمپ
• وجود تفاوت اندک بین فشار بخال سیال و فشار مکش
• وجود جسمی خارجی در میان پره ها
• وجود تفاوت اندک بین فشار مکش و فشار بخار سیال
• زیاد بودن مقدار گاز یا هوا در سیال
• کیفیت نامناسب اتومات مکانیکی
• عیوب مکانیکی پمپ آب و ملحقات آن

 

شکل 8 گیج فشار یک پمپ آب خانگی

راهکارهای عیب یابی و تعمیر و سرویس این مورد را با جزئیات بیشتر در مطلب دلیل کار نکردن پمپ آب با وجود برقدار بودن بررسی کرده ایم که مطالعه آن را برای شما خوانندگان گرامی توصیه می کنیم.

 

لرزش و سر و صدای زیاد پمپ و راهکارهای کاهش آن

• لرزش و سر و صدای پمپ می تواند ناشی از وجود اجسام خارجی در پروانه یا شل بودن قطعه ای روی محور نیز باشد. همچنین محکم نبودن محل استقرار پمپ و لقی روتور نیز می تواند این سر و صدا و لرزش را تشدید کند.
• برای اینکه تشخیص دهیم که خود پمپ ذاتا سر و صدای زیادی تولید می کند یا اینکه علت آن فرسودگی قطعات است، بایستی صدای آن را با حالات قبلی آن مقایسه کنیم. چنانچه پمپ در ابتدا سر و صدای زیادی ایجاد نکرده است و پس از مدتی صدای آن زیاد شده، این سر و صدای اضافی ناشی از فرسودگی قطعات است.
• تعمیر یاتاقان های پمپ: اگر پمپ ایجاد سر و صدای بیشتری نسبت به حالت عادی کند، این احتمال وجود دارد که یک یا چند یاتاقان پمپ فرسوده شده است. یاتاقان پمپ ها این شرایط را فراهم می کند که اتصال محور متحرک (شفت) از طریق پمپ به پروانه میسر شود.

در واقع صدای بلند ایجاد شده از یاتاقان ها، یک علامت هشدار است که یاتاقان ها در برابر فرسایش یا شکسته شدن آسیب پذیر شده اند.

تجربه ما بر این است که بهتر است یاتاقان فرسوده یا پرسر و صدا را بلافاصله تعویض کرد تا جلوی آسیب دیدگی به قطعات مرتبط گرفته شود. در صورت ادامه استفاده از یاتاقان هایی با این شرایط، همه آنها بعد از مدتی فرسوده شده و در نهایت حتما باید تعویض شوند. باز کردن پمپ جهت دسترسی به یاتاقان ها لازم است.

 

شکل 9 تصویری از یک پمپ آب خانگی و منبع فشار متصل به آن

• تعمیر پروانه: چنانچه از یک فیلتر مناسب در قسمت ورودی پمپ استفاده نشود، احتمال اینکه گرد و خاک به سینی پمپ ورود کند، وجود دارد. این خرده ها باعث آسیب دیدگی پروانه و ایجاد سر و صدای زیادی هنگام پمپاژ می شود.

در صورتی که مشاهده می کنید که خورده آشغالی وارد پمپ شده است، در اسرع وقت پمپ را خاموش کنید و سیستم را از آشغال ها پاک کنید. به همین خاطر توصیه می کنیم که با مشورت یک سرویسکار ماهر، از یک فیلتر مناسب در پمپ استفاده شود و با بررسی مرتب آن، از کند شدن عملکرد پمپ جلوگیری به عمل آید.

 

جنس پروانه ها و تاثیر آن در خرابی های مربوط به پمپ

پروانه های پمپ ها عموما یا از جنس نوریل است یا از جنس برنجی. پروانه های نوریلی وزن بسیار پایین دارند و به همین علت از اینرسی کمتری برخوردار هستند که این مساله باعث می شود که در برابر گردش سیال، شفت تاب بر نمی دارد. در مقابل پروانه هایی از جنس برنجی، اینرسی زیادی از خود نشان می دهند و خیلی سریع خار گشاد می کنند.

اگرچه پروانه های نوریلی از مزیت اشاره شده برخوردارند، اما حتما نیاز است که یک مخزن به پمپ دارای این پروانه ها ملحق شود. زیرا اگر پمپ بدون آب کار کند، خیلی زود داغ شده و پروانه ها بر اثر افزایش درجه حرارت تغییر شکل می دهد.

 

شکل 10 تنظیم منبع تحت فشار برای عملکرد بهتر پمپ آب خانگی

خراب شدن سیل مکانیکی پمپ آب خانگی

سیل مکانیکی یکی از قطعاتی است که خیلی زود خراب می شود. این قطعه با آب روانکاری می شود و در صورت خراب شدن، چاره ای جز تعمیر یا تعویض آن نیست.

 

خاموش و روشن شدن زیاد پمپ آب خانگی

تعداد دفعات روشن و خاموش شدن زیاد، خراب شدن بلبرینگ زیاد مشاهده می شود و باید تعویض کرد. انتخاب آور باعث آمپر کشیدن می شود که باعث سوختگی الکتروموتور آن می شود.

 

خرابی بلبرینگ ها

بلبرینگ ها یکی از قطعات با استهلاک بالای پمپ می باشد. هر بلبرینگی یک عمر مفیدی بر اساس تعداد دور در ساعت دارد و پس از خراب شدن بایستی تعویض شود.

 

گیرپاژ کردن پمپ

گیرپاژ کردن پمپ دلایل مختلفی دارد که در مطلب علت گیریپاژ کردن پمپ آب خانگی و تعمیر آن به تفصیل راجع به آن صحبت کرده ایم. به طور خلاصه می توان گفت علل این پدیده به احتمال زیاد یکی از موارد زیر خواهد بود:

• وجود ذرات معلق و گیر کردن پروانه باد به محفظه

راهکار: تمیز کردن پره ها و محفظه

• زنگ زدگی قطعات فلزی پمپ نظیر محفظه و پروانه پمپ و گیر کردن پروانه باد به محفظه

راهکار: پاک کردن زنگآب و سرویس و شست و شوی قطعات

• خرابی بلبرینگ های موتور

راهکار: تعویض بلبرینگ های جلو و عقب الکتروموتور

 

شکل 11 تصویری از پمپ های تعمیر و سرویس شده در یکی از پروژه ها

 

تعمیر و عیب یابی پمپ آب خانگی در یک نگاه

نوع نقص مشاهده شده	علت احتمالی نقص	راه حل پیشنهادی
متوقف نشدن پمپ	اشکال در سوپاپ و درست عمل نکردن آن	بازرسی دقیق سوپاپ پمپ
	کم بودن فشار آب از حدی که باعث قطع اتومات شود	باز کردن پیچ تنظیم فشار به منظور قطع کردن آن
	باز بودن شیر آب یا وجود نشتی زیاد در سیستم لوله کشی	بازرسی دقیق شیرها و سیستم لوله کشی
روشن شدن چراغ قرمز پمپ	کمبود مقدار آب منبع یا میزان آب ورودی به پمپ	بررسی میزان آب منبع یا ورودی به پمپ و فشار دادن کلید ریست پس از مطمئن شدن از موجودیت آب در ورودی پمپ یا منبع
	زیاد بسته شدن پیچ تنظیم فشار و رسیدن آن به انتهای سیلندر	باز کردن پیچ تنظیم به منظور اتومات کردن توسط کنترلر
روشن نشدن پمپ به هنگام باز کردن شیر	وجود نداشتن آب ورودی به پمپ	چک کردن آب ورودی
	قطع شدن منبع اتومات	چک کردن وصل بودن جریان برق به اتومات پمپ
قطع شدن یکدفعه آب هنگام کار	مسدود شدن راه ورودی آب به پمپ	چک و بررسی آب ورودی به پمپ یا آب منبع
	کاهش یا اتمام آب ورودی به پمپ یا آب منبع	چک و بررسی آب ورودی به پمپ یا آب منبع
	قطع شدن منبع برق اتومات	چک و بررسی وصل بودن جریان برق به اتومات پمپ

سایر نقص های پمپ آب خانگی

• چنانچه پمپی بیشتر از 5 بار در بازه زمانی یک دقیقه ای، خاموش و روشن شود، به احتمال زیاد می توان نتیجه گرفت که خود منبع تحت فشار یا تیوب آن، معیوب شده است.
• کار کردن در حالت خشک و بی آب شدن، می تواند باعث آسیب دیدگی فیبروفنر شود (فیبروفنر مانعی است که جلوی نشت آب را از روی شافت به داخل الکتروموتور می گیرد).

استفاده اصولی و هدفمند از پمپ آب

با مشورت سرویسکار، یک برنامه قابل اجرا برای نگهداری و پیشگیری از خرابی پمپ تنظیم کنید و در آن حتما راهکارهای سازنده را مد نظر قرار دهید.

 

مطالعات بیشتر:
12 نکته در نگهداری و تعمیر پمپ آب

سایت پمپ کده

 

 

 

 

برای تعمیر و سرویس پمپ آب منزل یا محل کار خود با ما تماس بگیرید تا همکاران و سرویسکاران مستقر ما در تمامی مناطق تهران، در سریعترین زمان در محل ساختمان حضور یافته و خدمات عیب یابی و بازرسی پمپ آب و سایر تاسیسات را انجام دهند.